Koronavirüsün Online Evrimi
Koronavirüs tüm dünyada tüketici davranışlarının da merkezi haline geldi. Her dönem başka bir süreci tetikledi. Peki, süreç boyunca Türkiye’de neler arandı? Yapılan bu aramalar hangi olayların kapısını araladı? Markalar nasıl reaksiyon gösterdi? Kısaca göz atalım…
Koca’nın Açıklamasının Ardından
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 10 Mart’ta ‘’Türkiye’de koronavirüs vakası görülme ihtimali yüksek’’ açıklamasını yaptı. Bu tarihten önce salgınla ilgili aramalar genellikle ‘’Wuhan Virüsü’’ merkezliydi. İnsanlar konunun ciddiyetini kavrayınca doğrudan virüsün tıbbı isimleri (koronavirüs, corona virüs, co-vid 19) üzerinden arama yapmaya başladı.
İnsanlar bu süreçte virüsten korunma yöntemleri, online yemek siparişi, virüsle ilgili semptomlar ve koruyucu maddeler ile ilgili de bilgi aldı. ‘’Kolonya’’ ciddi bir artışla Türkiye’de en çok Google’lanan 5. kelime oldu.
İhtiyaçlara Yönelim
İnsanlar bilgi edindikten sonra, ‘’yaklaşan’’ karantinayı düşünerek bireysel ihtiyaçlarını aradı. Maske ve dezenfektan görüntülenme sayısı oldukça yüksek tıbbi aramalardı. Tıbbi araç-gereç aramalarının ardından en çok tıklanan konu ise ev alışverişi oldu. ‘’Getir’’ 10-16 Mart aralığında hayli yüksek bir arama ivmesi yakaladı.
Dijitale Geçiş
İnsanlar önce koronavirüsün ne olduğunu öğrendi, sonra belirtileri ve korunma yöntemlerini araştırdı ve şu an içinde bulunduğumuz sürece ilk adımını attı; karantina!
Artık dijital platformlarda edinilen bilgiyi paylaşma ve yayma süreci gelmişti. Karantinanın ilk günlerinde en yoğun paylaşılan iki hashtag #evdekal ve #eliniyıka oldu. Bunun yanı sıra markalara karşı daha talepkar bir tavır sergilenmeye başlandı. Bunun üzerine Yemeksepeti’nin online market alışveriş platformu BanaBi, ‘’temassız teslimat’’ uygulamasını hayata geçirdiğini duyurdu.
Mart ortasında birçok marka birçok farklı pazarlama hamlesinde bulundu. Bir çırpıda sayabileceğimiz örnekler; her ne kadar o dönemde bir çağrı merkezi çalışanı ofisten çalıştıklarını söylese de Vodafone’un operatör adını #evdekal olarak değiştirmesi, Turkcell – #evdehayatvar, Kiğılı – süper market ürünleri satışı, Mavi ve LC Waikiki – online satışların da durdurulması…
Sağlık Çalışanlarına Destek
Mart ayının ortalarından sonuna ve hatta günümüze dek sağlık çalışanlarına olan ilgi daimi bir artış gösterdi. Sağlıkçıların çalışma şartları, malzemelerinin yeterliliği / yetersizliği gibi konular her akşam 21.00’da alkışlamaya varan bir sevgi seline dönüştü. Elbette markalar da bu duruma kayıtsız kalmadı ve önemli bağışlar yaptı.
Online Alışveriş Sektörünün Büyümesi
Carrefour, 11-15 Mart arası yapılan online alışverişin bir önceki haftaya nazaran %80 arttığını duyurmuştu. Peki, bu ne demek oluyor? Markalar bu olaya karşılık nasıl bir tavır sergiledi?
Hemen her marka reklam giderlerini mobil üzerine yoğunlaştırdı. Örneğin; bankacılık sektörünü ele alalım. Covid-19 salgını sebebiyle online alışverişi zorla keşfeden kitlenin, salgından sonra da dijitale öncekinden daha çok eğilim göstereceğini öngörmek mümkün. İşte bu nedenle online bankacılık reklam harcamaları fazlasıyla artış gösterdi.
Bir diğer reklam türü de –genellikle masaüstü- duygusal tarafı besleyen, creative videolar oldu. Nike’ın ‘’Tüm dünya seni izliyormuşçasına hareket et’’ kampanyası bu akımın en başarılı örneklerden biriydi diyebiliriz. THY’nin ‘’Gökyüzüne her baktığınızda bizi hissedeceksiniz’’ filmi de hem lokal hem de uluslararası bazda yankı uyandırdı.
Bakalım, önümüzdeki günler neler gösterecek, koronavirüs neleri değiştirecek, neleri dönüştürecek…
Evde, sağlıklı ve pozitif kalmanız dileğiyle…